Tworzywa sztuczne w motoryzacji

 Tworzywa sztuczne w przemyśle motoryzacyjnym.



Korzyści płynące z zastosowania tworzyw sztucznych w przemyśle motoryzacyjnym są ogromne i nie dotyczy to tylko kwestii ekonomicznych. Produkcja samochodów nie polega tylko na wytworzeniu urządzenia do przemieszczania, samochód musi atrakcyjnie i nowocześnie wyglądać a przy tym być funkcjonalnym. Tworzywa sztuczne dają taką możliwość ze względu na dowolność formowania przy niskich kosztach produkcji. Z tworzywa produkuje się więc wiele elementów nadwozia takich jak spojlery, zderzaki, listwy ozdobne, nadkola, osłony lusterek, wloty powietrza, a w przypadku głównie producentów Francuskich jak koncern PSA, czy Renault także błotniki, pokrywy silnika czy pokrywy bagażnika.


Nowoczesne reflektory, czy lampy tylne zespolone to także połączone w jedną całość tworzywa sztuczne. Reflektory wykonane są najczęściej z przeźroczystego poliwęglanu połączonego z obudową wykonaną z polietylenu oraz chromowanymi odblaskami wykonanymi z tworzywa ABS czyli kopolimeru akrylonitrylu, butadienu i styrenu. W przypadku lamp tylnych zespolonych, poliwęglan jest barwiony na kolor czerwony lub pomarańczowy, w zależności od rodzaju wymaganego oświetlenia. Kolejną korzyścią płynącą z zastosowania tworzywa sztucznego w produkcji samochodów jest zmniejszenie masy całkowitej pojazdu, co automatycznie pozwala zwiększyć osiągi samochodu przy zastosowaniu podobnej mocy silnika oraz zmniejszyć zużycie paliwa.


Tworzywa sztuczne rozwiązały także problem związany z korozją w przypadku układów paliwowych, gdzie począwszy od zbiornika paliwa wykonanego z HDPE czyli polietylenu o dużej gęstości, kończąc na listwie wtryskowej spotykamy się z różnymi rodzajami tworzyw. Odporność na działanie kwasów i zasad pozwoliła na zastosowanie tworzywa w produkcji akumulatorów ołowiowych, dobre własności izolacyjne elektryczne i cieplne pozwalają na stosowanie ich jako elementów instalacji elektrycznej i izolacji przewodów.






Tworzywa sztuczne znalazły zastosowanie także w produkcji osprzętu silnika. Większość króćców układu chłodzenia wykonanych jest z poliamidu, wloty powietrza, czy obudowy filtrów kolektory ssące wykonuje się często z polietylenu, natomiast zbiorniczki płynów zrobione są najczęściej z polipropylenu. Tworzywa sztuczne wykorzystywane są także w celu podniesienia poziomu bezpieczeństwa we wnętrzu pojazdu gdzie stosuje się niepalne lub trudno palne elementy, a także w przypadku pasów bezpieczeństwa i poduszek powietrznych wykonanych z włókien polistyrenowych bądź poliamidowych. Po tych kilku zdaniach można by stwierdzić, że tworzywa sztuczne stały się zbawieniem przemysłu motoryzacyjnego, jednak jest też druga strona medalu. Z punktu widzenia wpływu na środowisko, produkcja wymaga nakładów na energię, surowce i procesy chemiczne. Natomiast odpady powstałe z recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, czy w wyniku serwisowania samochodów stanowią problem ze względu na różnorodność zastosowanych tworzyw. Polskie prawo nakłada obowiązek oznaczania artykułów wykonanych z tworzyw sztucznych, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23 kwietnia 2004 roku w sprawie określenia wzorów opakowań, wszystkie opakowania z tworzyw sztucznych, w przypadku których masa jednostkowa przekracza 5g, powinny zostać oznakowane odpowiednim kodem. Znaki określające symbol zastosowanego polimeru umieszczane są na materiale w procesie produkcyjnym, przy u życiu stempli z numerami kodowymi, lub też kodem kreskowym. Jednak w przypadku, stosowanych w przemyśle motoryzacyjnym tworzyw mamy do czynienia z wieloma rodzajami dodatków uszlachetniających, utwardzaczy, barwników i innych środków, a także łączenia tworzyw i produkcji elementów składających się z różnych rodzajów tworzywa. Powoduje to więc trudność przy rozsortowaniu odpadów i organizowaniu recyklingu. Polskie prawo kwalifikuje odpady z tworzyw sztucznych powstałych w wyniku recyklingu pojazdów jako odpad o kodzie 16 01 19, nie będący odpadem niebezpiecznym. Tworzywa jednak mają długi okres rozkładu, a w przypadku ich składowania zajmują znaczną objętość na składowiskach.


 W przypadku tworzyw sztucznych używanych do produkcji elementów pojazdów, mamy do czynienia z zastosowaniem wysokiej jakości polimerów, dlatego tworzywa pozyskane z recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, są wartościowym surowcem dla firm zajmujących się przetwórstwem tworzyw sztucznych. Ustawa o odpadach nakłada obowiązek na poddawanie odpadów, recyklingowi materiałowemu i surowcowemu. W dalszej kolejności - jeżeli odzyskanie surowców jest utrudnione lub nieuzasadnione ekonomicznie - odpady powinny trafić do recyklingu energetycznego, natomiast składowanie na składowiskach powinno być ostatecznością. Dla ułatwienia rozpoznawania tworzyw sztucznych, a także prawidłowego ich sortowania, poniżej przedstawiam


W kolejności alfabetycznej międzynarodowe skróty nazw tworzyw sztucznych:

W kolejność: oznaczenie skrótowe - nazwa międzynarodowa - nazwa polska

ABA Acrylonitrile-butadiene-acrylate terpolimer akrylonitryl/butadien/akrylan

ABS Acrylonitrile-butadiene-styrene terpolimer akrylonitryl/butadien/styren

AES Acrylonitrile-ethylene-styrene terpolimer akrylonitryl/etylen-propylen/styren

AMMA Acrylonitrile/methyl Methacrylate kopolimer akrylonitryl/metakrylan metylu

ASA Acrylonitrile-styrene-acrylate terpolimer akrylonitryl/styren/akrylan

CA Cellulose acetate octan celulozy

CAB Cellulose acetate butyrate octanomaślan celulozy

CAP Cellulose acetate propionate octanopropionian celulozy

CF Cresol-formaldehyde żywica krezolowo-formaldehydowa

CMC Carboxymethyl cellulose karboksymetyloceluloza

CN Cellulose nitrate azotan celulozy

CP Cellulose propionate propionian celulozy

CPE Chlorinated polyethylene chlorowany polietylen

CPVC Chlorinated poly(vinyl chloride) chlorowany poli(chlorek winylu)

CTA Cellulose triacetate trioctan celulozy

EC Ethyl cellulose etyloceluloza

EEA Ethylene/ethyl acrylate kopolimer etylen/akrylan etylu

EMA Ethylene/methacrylic acid kopolimer etylen/metakrylan

EP Epoxy, epoxide żywica epoksydowa

EPDM Ethylene-propylene-diene terpolimer etylen/propylen/dien

EPM Ethylene-propylene polymer kauczuk etylenowo/propylenowy

ETFE Ethylene-tetrafluoroethylene kopolimer etylen/tetrafluoroetylen

EVAC Ethylene/vinyl acetate etylen/octan winylu

EVAL lub EVOH Ethylene-vinyl alcohol etylen/alkohol winylowy

FEP Perfluoro(ethylene-propylene) kopolimer tetrafluoroetylen/heksafluoropropylen perfluorowany kopolimer etylen/propylen

HDPE High-density polyethylene plastics polietylen o dużej gęstości

LCP Liquid crystal polymer polimer ciekłokrystaliczny

LDPE Low-density polyethylene plastics polietylen o małej gęstości

LLDPE Linear low-density polyethylene polietylen o małej gęstości liniowy

LMDPE Linear medium-density polyethylene polietylen o średniej gęstości liniowy

MBS Methacrylate-butadiene-styrene terpolimer metakrylan metylu/butadien/styren

MC Methyl cellulose metyloceluloza

MDPE Medium-density polyethylene polietylen o średniej gęstości

MF Melamine-formaldehyde resin żywica meleminowo-formaldehydowa

MPF Melamine/phenol-formaldehyde żywica meleminowo-fenolowo-formaldehydowa

PA Polyamide (nylon) poliamid

PAE Polyarylether poliaryloeter

PAEK Polyaryletherketone poliaryloeteroketon

PAI Polyamide-imide poliamidoimid

PAN Polyacrylonitrile poliakrylonitryl

PAR Polyaryl amide poliarylan

PAS Polyarylsulfone poliarylosulfon

PB Polybutene-1 poli(1-buten)

PBA Poly(butyl acrylate) poli(akrylan butylu)

PBT Poly(butylene terephthalate) poli(tereftalan butylenu)

PC Polycarbonate poliwęglan

PCTFE Polychlorotrifluoroethylene polichlorotrifluoroetylen

PDAP Poly(diallyl phthalate) poli(ftalan diallilu)

PE Polyethylene polietylen

PE-HD High-density polyethylene plastics polietylen o dużej gęstości

PE-HD-HMW High molecular weight PE polietylen o dużej gęstości wysokomolekularny

PE-HD-UHMW Ultra-high molecular weight PE polietylen o dużej gęstości bardzo wyokomolekularny

PE-LD Low-density polyethylene plastics polietylen o małej gęstości

PE-LLD Linear low-density polyethylene liniowy polietylen o małej gęstości

PE-MD Medium-density polyethylene polietylen o średniej gęstości

PEEK Polyetheretherketone polieteroeteroketon

PEI Poly(etherimide) polieteroimid

PEK Polyether ketone polieteroketon

PEOX Poly(ethylene oxide) poli(tlenek etylenu), polioksyetylen

PES Poly(ether sulfone) poliaryloeterosulfon

PET Poly(ethylene terephthalate) poli(tereftalan etylenu)

PF Phenol-formaldehyde resin żywica fenolowo-formaldehydowa

PI Polyimide poliimid

PIB Polyisobutylene poliizobutylen

PMMA Poly(methyl methacrylate) poli(metakrylan metylu)

PMP Poly(4-methylpentene-1) poli(4-metylo-1-penten)

PMS Poly(alpha-methylstyrene) poli-d-metylostyren

POM Polyoxymethylene, polyacetal polioksymetylen, poliacetal

PP Polypropylene polipropylen

PPE Poly(phenylene ether) polieter fenylowy

PPO Poly(phenylene oxide) deprecated polioksyfenylen

PPOX Poly(propylene oxide) poli(tlenek propylenu), polioksypropylen

PPS Poly(phenylene sulfide) poli(siarczek fenylenu), poli(sulfid fenylenu)

PPSU Poly(phenylene sulfone) poli(sulfon fenylenu)

PS Polystyrene polistyren

PSU Polysulfone polisulfon

PTFE Polytetrafluoroethylene politetrafluoroetylen

PUR Polyurethane poliuretan

PVAC Poly(vinyl acetate) poli(octan winylu)

PVAL Poly(vinyl alcohol) poli(alohol winylowy)

PVB Poly(vinyl butyral) poliwinylobutyral

PVC Poly(vinyl chloride) poli(chlorek winylu)

PVDC Poly(vinylidene chloride) poli(chlorek winylidenu)

PVDF Poly(vinylidene fluoride) poli(fluorek winylidenu)

PVF Poly(vinyl fluoride) poli(fluorek winylu)

PVFM Poly(vinyl formal) poliwinyloformal

PVK Polyvinylcarbazole poliwinylokarbazol

PVP Polyvinylpyrrolidone poliwinylopirolidon

S/MAH Styrene-maleic anhydride plastic kopolimer styren/ bezwodnik meleinowy

SAN Styrene-acrylonitrile plastic kopolimer styren/akrylonitryl

SB Styrene-butadiene plastic kopolimer styren/butadien

Si Silicone plastics silikony

SMS Styrene/alpha-methylstyrene plastic kopolimer styren/&-metylostyren

SP Saturated polyester plastic poliester nasycony

TEO Thermoplastic Elastomer, Olefinic elastomer termoplastyczny olefinowy

TES Thermoplastic Elastomer, Styrenic elastomer termoplastyczny styrenowy

TPEL Thermoplastic elastomer elastomer termoplastyczny

UF Urea-formaldehyde resin żywica mocznikowo-formaldehydowa

UHMWPE Ultra-high molecular weight PE polietylen bardzo wysokomolekularny

UP Unsaturated polyester poliester nienasycony

VCE Vinyl chloride-ethylene resin kopolimer chlorek winylu/etylen

VCMA Vinyl chloride-methyl acrylate kopolimer chlorek winylu/akrylan metylu

VCMMA Vinyl chloride-methylmethacrylate kopolimer chlorek winylu/metakrylan metylu

VCVAC Vinyl chloride-vinyl acetate resin kopolimer chlorek winylu/octan winylu

VCVDC Vinyl chloride-vinyfidene chlori kopolimer chlorek winylu/chlorek winylidenu